Woorden van het nieuwe Hongaarse staatshoofd Katalin Novák tijdens een kerkdienst in Roemenië vallen niet in goede aarde. Die hebben geleid tot oplopende spanningen tussen Roemenen en Hongaren. Journalist Frank Elbers vertelt erover in Bureau Buitenland.
Lees verder en luister bij VPRO Bureau Buitenland op NPO Radio 1.
Boekarest — Russische desinformatie over de invasie van Oekraïne richt zich nu ook op Roemenië. Zo meldden verschillende online platforms op 28 april dat een Amerikaans konvooi onderweg was naar Oekraïne, een poging om angst onder Roemenen aan te wakkeren over de betrokkenheid van Roemenië bij de oorlog in buurland Oekraïne. Het konvooi was in werkelijkheid onderweg naar een schietbaan in het oosten van Roemenië, meldde het Roemeense News.ro.
Het Inforadar-platform van het Roemeense ministerie van defensie belast met het tegengaan van desinformatie, vestigde de aandacht op het fake nieuwsartikel dat op verschillende online platforms in Roemenië en in het buitenland is gepubliceerd. Het artikel zou zijn gebaseerd op video-opnames van voertuigen van het Amerikaanse leger die begin dit jaar deel uitmaakten van het 2e Cavalerieregiment op de militaire basis ‘Mihail Kogălniceanu’. Het ministerie voegde er aan toe dat er momenteel veel buitenlandse troepen in Roemenië zijn gestationeerd — om de oostelijke flank van de NAVO te versterken, nadat Rusland op 24 februari Oekraïne was binnengevallen. ‘Deze kunnen vaak worden waargenomen tussen bases en gezamenlijke trainingsfaciliteiten.’
Nog meer desinformatie met als bron Rusland circuleert er rond Transnistrië, de door niemand erkende separatistische regio van RoemenIë’s noorderbuur Moldavië. Russische media publiceerden beweringen van onder meer een voormalig minister van Donetsk dat EU- en NAVO-lid Roemenië voorbereidingen treft om de pro-Russische Transnistrië-regio met geweld in te nemen. De bizarre beweringen werden breed uitgemeten in de Russische media na de eerste van een reeks tot nu toe onopgehelderde aanvallen op doelen in Transnistrië. ‘Roemenië is van plan om met de steun van de NAVO en met de deelname van het Oekraïense leger Transnistrië in te nemen en massale politieke repressie uit te voeren tegen alle aanhangers van Rusland’, kondigde het Russische dagblad Pravda onmiddellijk na de incidenten aan, onder verwijzing naar de beroemde politicoloog Sergei Markov, journalist en voormalig naaste adviseur van Poetin.
Moldavië wordt gezien als het meest kwetsbare land voor een mogelijke uitbreiding van de oorlog, gezien haar status als een kleine voormalige Sovjetstaat — dicht bij het front en met een deel van zijn grondgebied bezet door Rusland gesteunde separatisten. Roemenië heeft de ongegronde claims ontkend. Hoewel het onwaarschijnlijk is dat de valse claims in Russische media enig gewicht in de schaal zullen leggen in Roemenië of Moldavië, kunnen ze wellicht een deel van de Russen overtuigen, mocht Moskou zich voorbereiden op actie in Moldavië.
Nét over de grens met Bulgarije werd vorige week een voormalige Roemeense minister opgepakt die werd gezocht door de politie. Stiekem probeerde ze het land te ontvluchten. “De laatste tijd rollen er opvallend veel koppen in de Roemeense politiek”, vertelt correspondent Frank Elbers in Bureau Buitenland.
Lees verder en luister bij VPRO Bureau Buitenland op NPO Radio 1.
Het kleine maar gastvrije Moldavië vangt relatief veel Oekraïnse vluchtelingen op. Correspondent Frank Elbers verbleef wekenlang aan de grens van Moldavië met Oekraïne. Hij is even in Nederland, en vertelt in de studio van de Nieuws BV over het land en wat hij daar aantrof.
Luister bij De Nieuws BV, BNNVARA op NPO Radio 1.
Suceava – Aan de grootste grensovergang in het noorden van het land, Siret, zo’n dertig kilometer van provinciehoofdstad Suceava, vormen zich al dagen lange rijen. Olga, een jonge vrouw uit de Zuid-Oekraïense stad Chernitsvi, heeft samen met haar vriendin twaalf uur met haar auto in de file gestaan voordat ze om 09:15 uur aan de Roemeense kant door de douane komt. Ondanks de lange nacht, is ze lovend over de Roemeense douane. ‘Ze waren zo vriendelijk en toch kordaat. Het ging ontzettend snel toen we eenmaal door de Oekraïense douane waren’, vertelt ze geëmotioneerd.
Lees verder in De Groene Amsterdammer.
Zaterdagochtend, 26 februari 2022 bij Siret, Roemeens-Oekraïnse grensovergang, 40 km van Suceava, Roemenië.
Honderdduizend vluchtelingen proberen Oekraïne sinds de Russische inval te verlaten. Deze mensen steken onder andere de grens over naar Polen of Roemenië. Journalist Frank Elbers in Roemenië en correspondent in Polen Ekke Overbeek zien het aantal vluchtelingen dat de grens vanuit Oekraïne oversteekt toenemen.
In de buurt van de grens tussen Oekraïne en Roemenië is journalist Frank Elbers. Ook hij ziet het aantal mensen dat de grens oversteekt toenemen. ‘De situatie is zaterdagochtend anders dan de dag ervoor.’ Aan Roemeense kant van de grens staan volgens hem veel mensen, waaronder ook vrijwilligers, die mensen die de grens zijn overkomen naar een stadje verderop willen brengen. ‘Verder staan hier tenten en kraampjes met voedsel en water. Het Rode Kruis is ook aanwezig. De politie heeft de straten afgebakend om alles in goede banen te leiden.’
Volgens Elbers is de grensovergang waar hij staat de veiligste om op dit moment Roemenië binnen te komen. ‘De overgangen meer richting de zwarte zee worden veel minder veilig geacht.’ Ook hij ziet alleen maar vrouwen met kinderen de grens overkomen, dus geen mannen. ‘Het duurt lang voordat mensen de grens over mogen. Ik hoop dat dat de komende dagen verbetert’, zegt Elbers.
Bijdrage voor BNR Nieuwsradio.
Vrijdagochtend, 25 februari 2022 bij Siret, Roemeens-Oekraïnse grensovergang, 40 km van Suceava, Roemenië.
Journalist Frank Elbers is bij de grootste grensovergang tussen Oekraïne en Roemenië. Aan de Roemeense kant is het daar op het moment nog minder druk. ‘Er komen mondjesmaat auto’s en mensen te voet door de douane heen.’ Maar aan de Oekraïense kant is het veel drukker. ‘Daar staan kilometerslange files. Ik sprak een jonge vrouw die gisteravond om 21.00 uur aan was gekomen bij de grens aan de Oekraïense kant, en zij kwam vanochtend om 10.00 uur lokale tijd hier aan in Roemenië.’
Volgens Elbers is Roemenië bezig met het opzetten van tentenkampen en andere opvangplekken. ‘Ze gaan ervan uit dat er maar liefst 500.000 mensen uit Oekraïne zullen komen. Maar intussen zijn alle mensen die ik hier spreek, die met de auto komen, op weg naar familie in Italië of Hongarije. En is Roemenië dus gewoon een transitland.’ Verder valt Elbers op dat het eigenlijk alleen vrouwen en kinderen zijn die oversteken. ‘En dat heeft vast te maken met de algehele mobilisatie die president Zelenski net na middernacht uitriep. Dat zie je hier dus heel duidelijk.’
Bijdrage voor BNR Nieuwsradio.
De razend populaire folk-punk band Zdob și Zdub gaat Moldavië op het Eurovisie Songfestival vertegenwoordigen met het nummer ‘Trenulețul’, oftewel ‘treintje’. Maar nog geen week na de aankondiging dreigde de trein te ontsporen.
Lees verder in De Groene Amsterdammer.
‘Op een dag zag ik 25 jonge mannen slapen bij een tramhalte in het stadscentrum’, vertelt Flavius Ilioni-Loga. ‘We waren geschokt en kwamen bijeen om geld in te zamelen om hen eten en warme dranken aan te bieden.’
Lees verder in De Groene Amsterdammer.
Boekarest — Afgelopen week heeft een rechtbank in Boekarest een strafzaak heropend tegen voormalig president Ion Iliescu vanwege zijn betrokkenheid bij het neerslaan van studentenprotesten door mijnwerkers in juni 1990. Iliescu is in de afgelopen decennia al vaker vervolgd — afgelopen maand nog voor mensenrechtenschendingen en misdaden tegen de menselijkheid tijdens de december 1989 revolutie — echter zonder succes.
Lees verder in Donau.
